Ο συγγραφέας και περιβαλλοντολόγος Μανώλης Παλαβούζης μιλάει για το έκτο του προσωπικό μυθιστόρημα με τίτλο «Σιβηρία». Πρόκειται για μια μια φανταστική ιστορία που εκτυλίσσεται, όπως προδίδει κι ο τίτλος, στην Σιβηρία. Χρησιμοποιώντας πρωτοπρόσωπη αφήγηση, ο συγγραφέας εμβαθύνει στην ψυχοσύνθεση του κεντρικού χαρακτήρα ενώ παράλληλα θίγει ζητήματα που αφορούν την κλιματική υπερθέρμανση του πλανήτη. Ένα ολιγοσέλιδο μυθιστόρημα που συνδυάζει τον περιβαλλοντικό προβληματισμό, με την φαντασία και τον τρόμο.
Διαβάστε μια ανατριχιαστική ιστορία με φόντο τα παγωμένα εδάφη της Σιβηρικής γης και τα θαμμένα μυστικά της
Η «Σιβηρία» είναι το έκτο προσωπικό σας μυθιστόρημα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πηγή. Ποια ήταν η αφορμή να γραφτεί αυτή η ιστορία;
Η «Σιβηρία» είναι το έκτο βιβλίο μου αλλά μόλις η πρώτη νουβέλα που γράφω και τολμώ να πω πως απόλαυσα τη διαδικασία. Όπως και σε άλλα βιβλία μου, αφορμή στάθηκαν δύο ζητήματα: το πρώτο είναι η αγάπη μου για την επιστήμη που έχω σπουδάσει, την επιστήμη του περιβάλλοντος, αλλά κι εκείνη για τη λογοτεχνία φαντασίας. Με άλλα λόγια, έγραψα μια ιστορία που πατάει σε δύο βάρκες: στη φαντασία και στην επιστήμη, στην μυθοπλασία και σε επιστημονικά δεδομένα και πιθανότητες. Οι επιπτώσεις της πλανητικής υπερθέρμανσης συναντούν τις λαϊκές παραδόσεις στην μακρινή αυτή γωνιά του πλανήτη, συνδυασμένες με έναν πρωτότυπο και ρεαλιστικό τρόπο. Μία προσπάθεια περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης με σύμμαχο τη λογοτεχνία και τη φαντασία.
Γιατί επιλέξατε να διαδραματίζεται η ιστορία σε αυτή την μακρινή περιοχή;
Τα επιστημονικά δεδομένα που αφορούν στο κλίμα και στη γεωγραφία της περιοχής ήταν εκείνα που με «υποχρέωσαν» να επιλέξω τη Σιβηρία. Με άλλα λόγια χρειαζόμουν μια περιοχή του κόσμου που να βρίσκεται πολύ βόρεια. Θα μπορούσα εναλλακτικά να επιλέξω τη Σκανδιναβία ή τον Καναδά. Προτίμησα τη Σιβηρία η οποία, ως μέρος της σύγχρονης Ρωσίας, βρίσκεται στο επίκεντρο του δημόσιου διαλόγου τα τελευταία δύο χρόνια λόγω της βάναυσης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Αν θέλεις να κεντρίσεις το ενδιαφέρον του αναγνώστη, τι καλύτερο από το να συνδυάσεις την επικαιρότητα, τη φαντασία και τους κινδύνους που απειλούν το μέλλον του κόσμου.
Πόσος χρόνος χρειάστηκε για την ολοκλήρωση του βιβλίου δεδομένου ότι έγινε έρευνα ώστε να παρουσιαστεί με ρεαλιστικό τρόπο η σιβηρική γη, οι συνθήκες που επικρατούν καθώς και η ρωσική διάλεκτος;
Αν έπρεπε να μελετήσω εκ του μηδενός όλα τα ζητήματα (επιστημονικά, κοινωνικά, ιστορικά, πολιτισμικά) που εμπλέκονται στην υπόθεση του βιβλίου, θα χρειαζόμουν μήνες. Για να μετριάσω αυτές τις ανάγκες, επέλεξα να χρησιμοποιήσω γνώσεις τις οποίες απέκτησα ως φοιτητής, εμπλουτίζοντάς τες με επιπλέον πληροφορίες που χρειαζόμουν ώστε να προκύψει ένα βιβλίο, στο οποίο η πλοκή, οι χαρακτήρες, ο τρόπος που δρουν και πάει λέγοντας, να θυμίζουν την ρωσική πραγματικότητα, κάτι που ήταν δύσκολο καθώς δεν έχω ταξιδέψει ποτέ μου στην Σιβηρία και το βιβλίο οφείλει να αποπνέει ένας αέρα Ρωσίας για να γίνει πειστικό και αληθοφανές. Είναι επιπλέον ευτύχημα για μένα το γεγονός ότι απολαμβάνω να έρχομαι καθημερινά σε επαφή με πληροφορίες γενικής φύσεως. Ιστορία, γεωγραφία, θετικές επιστήμες, πολιτική, διεθνείς σχέσεις, είναι όλα θεματικά πεδία που ανέκαθεν με απασχολούσαν και τα οποία προσπαθώ καθημερινά να εμπλουτίζω και να αξιοποιώ. Μια συνθήκη που με διευκολύνει σε όλα τα βιβλία που έχω γράψει έως τώρα, καθώς καλύπτω σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα τα γνωστικά κενά μου. Δεν μπορώ να υπολογίσω το ακριβές χρονικό διάστημα από τη σύλληψη της ιδέας, μέχρι τη μεταφορά της στο χαρτί και τις τελικές διορθώσεις πριν την αποστολή στον εκδοτικό, γιατί έγιναν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους ανάμεσα σε άλλα βιβλία και συγκεκριμένα στην «Αττική Καταιγίδα» και στο «Τραγούδι των Σκλάβων», τα οποία γράφτηκαν μετά τη «Σιβηρία» αλλά εκδόθηκαν πρώτα.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας;
Η «Σιβηρία» είναι μια νουβέλα φαντασίας και τρόμου, μία μίξη περιβαλλοντικού προβληματισμού και της εσωτερικής πάλης του κεντρικού χαρακτήρα να αποδεχθεί τις τόσο τραγικές αλλαγές που έρχονται στη ζωή του. Είναι μια όμορφη ιστορία, ίσως τρομακτική, ίσως φανταστική, αλλά σίγουρα ανθρώπινη, τοποθετημένη στην μυστηριώδη Σιβηρία. Μία ιστορία που συνδυάζει το «παλιό» με το «νέο». Μόνο που κάποιες φορές το «παλιό» πρέπει να υποχωρήσει, για να έχει το «νέο» κάποιες πιθανότητες να ριζώσει και να βλαστήσει.
Το εξώφυλλο και ο τίτλος του βιβλίου ήταν επιλογή δική σας ή του εκδοτικού;
Για το εξώφυλλο μοιράστηκα με το καλλιτεχνικό τμήμα του εκδοτικού κάποιες δικές μου αρχικές ιδέες. Έπειτα δουλειά ανέλαβαν οι γραφίστες. Θεωρώ πως το αποτέλεσμα μας δικαιώνει αμφότερους, καθώς πρόκειται για ένα ατμοσφαιρικό εξώφυλλο, η αισθητική του οποίου αντιπροσωπεύει πλήρως την θεματική της νουβέλας. Τον τίτλο τον επέλεξα ο ίδιος, και σίγουρα κανένας άλλος δεν θα ταίριαζε περισσότερο.
Λίγα λόγια για το βιβλίο και τον πρωταγωνιστή του Πάβελ.
Η πλανητική υπερθέρμανση επιφέρει βαρύτατες αλλαγές στο αιώνια παγωμένο έδαφος της Σιβηρίας. Εδάφη που κρύβουν φονικούς κινδύνους για τους οποίους ο άνθρωπος ίσως να είναι ανίκανος να αντιδράσει, θερμαίνονται και απελευθερώνουν το απειλητικό περιεχόμενό τους με καταστροφικά αποτελέσματα. Συνέπεια αυτών των αναπόδραστων εξελίξεων, είναι η συνάντηση του νεαρού Πάβελ Βορόνιν με ένα αρχαίο κακό που ξυπνά στην απόμερη αυτή γωνιά του κόσμου. Κάτι αρχίζει να αλλάζει μέσα του, καθώς μετατρέπεται σταδιακά σε κάτι επικίνδυνο για τους ανθρώπους που αγαπάει αλλά και για τον ίδιο. Με πρωτοπρόσωπη αφήγηση και με εξομολογητικό τόνο, ο Πάβελ μάς οδηγεί σ’ ένα ταξίδι όπου παλεύει να κατανοήσει τον νέο εαυτό του, να τον αποδεχθεί και να προσπαθήσει να συνταιριάξει με τον υπόλοιπο κόσμο που συνεχίζει να προχωρά. Είναι μία ιστορία για την αυτοαποδοχή και για την κλιματική κρίση. Και ταυτόχρονα μια διαφορετική οπτική, πιο ανθρώπινη, εσωτερική και αληθοφανή, σ’ έναν λαϊκό τρομακτικό μύθο που πολλές φορές απασχόλησε την ξένη και εγχώρια λογοτεχνία όπως και τον κινηματογράφο.
Υπάρχουν επόμενα σχέδια που θα θέλατε να μοιραστείτε;
Ευτυχώς για μένα (γιατί η συγγραφή είναι ανάγκη, κάτι αναπόδραστο), πάντα υπάρχουν επόμενα σχέδια. Αυτή την περίοδο κάνω την έρευνά μου για το επόμενο βιβλίο που σχεδιάζω να γράψω. Για την ακρίβεια έχω τρεις βασικές ιδέες με τις οποίες φλερτάρω άλλοτε περισσότερο άλλοτε λιγότερο, όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα στην περίπτωσή μου. Ποια απ’ όλες θα πάρει πρώτη το δρόμο προς την έκδοση, είναι κάτι που την παρούσα στιγμή δεν γνωρίζω, εξαρτάται από το ποια θα καταφέρει να με κερδίσει για να ασχοληθώ αποκλειστικά μαζί της. Πέραν τούτου θέλω να απολαύσω στο έπακρο την περίοδο αυτή που η κυκλοφορία της «Σιβηρίας» είναι ακόμα νωπή.
Για κλείσιμο, μια αγαπημένη φράση/παράγραφο από το βιβλίο.
Νομίζω θα επιμείνω στην κεντρική φράση που αναγράφεται στο εξώφυλλο της νουβέλας: «Κάποιες φορές για να ζήσει το νέο, πρέπει το παλιό να πεθάνει»…
Σας ευχαριστώ ολόψυχα!!
Μανώλης Παλαβούζης
Δημοσίευση σχολίου