Book Review: Μικρασία. Το τραγούδι του αποχωρισμού - Θοδωρής Παπαθεοδώρου

Συστάσεις για τον Θοδωρή Παπαθεοδώρου δεν χρειάζονται. Πρωτοσυστήθηκε, στο αναγνωστικό κοινό, το 2004 μέσα από το πρώτο του βιβλίο με τίτλο, «Το Αστρολούλουδο του Βοσπόρου», το οποίο διακρίθηκε με Βραβείο Καλύτερου Έργου Μνήμης. Μέχρι σήμερα έχει γράψει 23 μυθιστορήματα ενηλίκων, πέντε μυθιστορήματα για παιδιά και δύο βιβλία για παιδιά πρώτης σχολικής ηλικίας. Παράλληλα έχει συμμετάσχει σε τέσσερις συνολικά συλλογές διηγημάτων. Το τελευταίο βιβλίο του με τίτλο «Μικρασία. Το τραγούδι του αποχωρισμού» είναι ένα αυτοτελές μυθιστόρημα και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός.  

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΒΙΒΛΙΟΥ:

α) Συγγραφέας: Θοδωρής Παπαθεοδώρου

β) Τίτλος: Μικρασία. Το τραγούδι του αποχωρισμού

γ) Έτος Έκδοσης: 2022

δ) Έκδοση: Εκδόσεις Ψυχογιός

Η ΑΠΟΨΗ ΜΟΥ: Η ιστορική άγνοια του ελληνικού λαού είναι η αφορμή για τον συγγραφέα Θοδωρή Παπαθεοδώρου να ασχολείται με ιστορικά γεγονότα στα περισσότερα βιβλία του. Αυτή τη φορά ο συγγραφέας καταπιάνεται με την ιστορία των Ελλήνων της Μικρασίας, πριν την καταστροφή της Σμύρνης. 

Η καταστροφή της Φώκαιας από τους Τούρκους ήταν μόνο η αρχή του ερέβους και των δεινών για την οικογένεια του Αριστείδη Παπάζογλου αλλά και για όλο τον χριστιανικό πληθυσμό. Άλλοι θα ξεριζωθούν κι άλλοι θα αφανιστούν. Λίγοι θα επιβιώσουν, ανάμεσα σε αυτούς η Άννα και η αδελφή της Φροσούλα. Από το σκλαβοπάζαρο θα βρεθούν στα χέρια της Ταρούς, η οποία και θα τις αναγκάσει να δουλέψουν στους οντάδες του καφέ σαντάν και το μπορντέλο. Όμως η μοίρα έχει άλλα σχέδια για τις αδελφές Παπάζογλου, όταν ξεφύγουν από την Ταρούς. Η Άννα εκτός από την τύχη της αδερφής της, θα ζήσει το χαμό του αγαπημένου της Γιάννου ενώ για κάποιο διάστημα θα βρει καταφύγιο και λύτρωση, στο σπίτι του παπα- Γιώργη. Τα καλύτερα χρόνια της ζωής της θα τα ζήσει στη Σμύρνη έτσι όπως ποτέ της δεν τα είχε φανταστεί. Κατά τη φυγή της σε άλλα μέρη, θα αντικρίσει ξεσκισμένα κορμιά ενώ παράλληλα θα ζει με τον φόβο μην συναντήσει τον Νεντίμ, τον άντρα που κάποτε εμπιστεύθηκε και εκείνος εν τέλει σκότωσε τους ανθρώπους που την βοήθησαν να ορθοποδήσει. Θα ταξιδέψει στην Καππαδοκία στην προσπάθεια της να οργανώσει όσους θα πολεμήσουν με την Ελλάδα στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Θα πολεμήσει για την ελευθερία της και τα ιδανικά της. Θα γλιτώσει από χέρια φονικά, εγκληματικά, τουρκικά μα κι ελληνικά, από αυτούς που θεωρούσε πατριώτες της, που τους επευφημούσε και σαν αγίους τους καρτερούσε, για να την λευτερώσουν. Αυτή είναι η ζωή της Άννας Παπάζογλου, της Αννιώς, της Αννέτ, της Αϊνουρ, της κόρης του Αριστείδη Παπάζογλου.

Τρανό πράμα να μπορείς να νιώθεις λεύτερος, πιο πολύ για μας που ακόμη σκλάβοι είμαστε

Φώκαια - Σμύρνη - Κόνια - Καππαδοκία - Αιβαλί - Αϊδίνι. Με τον δικό του γλαφυρό και παραστατικό τρόπο γραφής, χρησιμοποιώντας εκεί που πρέπει την μικρασιάτικη διάλεκτο, ο συγγραφέας μεταφέρει τον αναγνώστη σε μέρη μιας άλλης εποχής. Ένα ταξίδι στο χρόνο και σε τοποθεσίες όπου οι Έλληνες της Μικρασίας και ο αρμένικος πληθυσμός έτρεξαν, ποδοπατήθηκαν, δολοφονήθηκαν και σφαγιάστηκαν. 

Όλη η διαδρομή των Ελλήνων της Μικρασίας και οι φρικαλεότητες που βίωσαν, ζωντανεύει μέσα από τους χαρακτήρες που δημιούργησε ο συγγραφέας. Βιασμοί, σφαγές, διωγμοί, αρπαγές ανθρώπων που σύρθηκαν για πώληση σε σκλαβοπάζαρα και ελληνικές συνοικίες που λεηλατήθηκαν και πυρπολήθηκαν. Παράλληλα με την τραγική ιστορία των χαρακτήρων, ο συγγραφέας αναφέρεται στην πολιτική κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα τότε, με τον Εθνικό Διχασμό και τον διαχωρισμό βενιζελικών-βασιλικών.   

Είμαστε σε πόλεμο. Κάθε μέρα χάνονται άνθρωποι.

Σε ένα ακόμη βιβλίο του, παρατηρείται ό,τι έγινε προσεκτική ιστορική μελέτη, χαρακτηριστικό γνώρισμα του συγγραφέα. Ο ίδιος παρουσιάζει μια ιστορία μυθοπλασίας που βρίθει από ιστορικές πληροφορίες, μικρασιάτικα τραγούδια, αμανέδες και σεβνταλίδικους χορούς (Κονιαλί, Χάρμαν Γερί). Στο τέλος της ιστορίας υπάρχουν πιο αναλυτικά ιστορικές σημειώσεις για όσους θέλουν να μάθουν περισσότερα. 

Συνοπτικά το βιβλίο του Θοδωρή Παπαθεοδώρου, είναι ένα εξαιρετικά προσεγμένο και συγκλονιστικό μυθιστόρημα που παρουσιάζει τις ζωές των Ελλήνων της Μικρασίας, πριν, κατά τη διάρκεια αλλά και μετά την καταστροφή της Σμύρνης. Μια περιεκτική ιστορική αναδρομή με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή, που αξίζει να διαβαστεί από όλους!!!

    

Πλοκή: Αχ αμάν αμάν, σεκερίμ αμάν… Αυτό το παθιάρικο, ερωτικό τραγούδι έρχεται στα χείλη μου καθώς η λεπίδα χαρακώνει το λαρύγγι μου. Το μαυριδερό, λιγδιασμένο χέρι του τσέτη που την κρατάει φέρνει τις τουρκικές λέξεις στον νου μου. Παντού γύρω μου νιώθω τον αχό της λυσσασμένης Τουρκιάς κι ακούω βλαστήμιες για τους γκιαούρηδες. Βάι βάι, ζαβαλίμ βάι… Το ερωτικό τραγούδι γίνεται σπαρακτικό μοιρολόι καθώς η τραχιά, σερνική φωνή πίσω μου με προστάζει να κάνω την προσευχή μου. Καταπώς λένε, η ζωή μου όλη διαβαίνει μπρος απ’ τα σφαλισμένα βλέφαρά μου. Το σπίτι μας στη Φώκαια, η σφαγή κι ο καταδιωγμός, το φραγκομονάστηρο και το σκλαβοπάζαρο, το καφέ σαντάν και το μπορντέλο της κιορ Ταρούς, το καφέ αμάν κι ο Νεντίμ πασάς, η σκλαβιά κι η λευτεριά, η Σμύρνη, η Κόνια, η Καππαδοκία, το Αϊβαλί, το Αϊδίνι. Κι ο Γιάννος μου που με κοιτά κατάβαθα, με μάτια βουρκωμένα. Εγώ όμως δε βουρκώνω τώρα, δεν προσεύχομαι, δεν ικετεύω. Στέκω απλώς και καρτεράω, καθώς το μαχαίρι του ματώνει το πετσί μου. Από φοβέρες έχω χορτάσει πια, λίγα τα χρόνια μου, αμά πολλές φορές ανταμώθηκα καρσί καρσί με τον χάρο. Εγώ, η Αννιώ, η Αννέτ, η Αϊνούρ, η Άννα Παπάζογλου..

_______________________________________________

* Η ανάρτηση είναι καθαρά προσωπική γνώμη. Μπορείτε να βρείτε εδώ κι άλλες κριτικές μου σε βιβλία που έχω διαβάσει