Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου για το «Άγιο Αίμα»

Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου μιλάει για το τελευταίο του βιβλίο, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, με τίτλο «Άγιο Αίμα». Πρόκειται για το πρώτο μέρος της τριλογίας για το 1821. Με αφορμή τα 200 χρόνια από την κήρυξη τού απελευθερωτικού Αγώνα, ο συγγραφέας αποτίει φόρο τιμής στους ήρωες της Ελληνικής Επανάστασης.

Διάβασε την άποψη μου για το βιβλίο «Άγιο Αίμα»

1. Μετά την τριλογία του Μακεδονικού αγώνα επιστρέφετε με νέο βιβλίο, το «Άγιο Αίμα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός και καταπιάνεστε με την Ελληνική Επανάσταση. Πως αποφασίσατε να ασχοληθείτε με αυτό το θέμα;

Είναι η προσωπική μου κατάθεση και συμβολή στη συλλογική μνήμη της ιστορικής επετείου των 200 χρόνων από την Εθνεγερσία μας. Το είχα αποφασίσει εξαρχής και το προετοίμαζα τα τελευταία δύο χρόνια γιατί το Εικοσιένα ήταν η ενδοξότερη, λαμπρότερη και σημαντικότερη στιγμή του Ελληνισμού καθώς του χάρισε τη λευτεριά του μετά από τέσσερις αιώνες σκλαβιάς. 

2. Στο νέο σας βιβλίο υπάρχει πληθώρα ιστορικών πληροφοριών. Πόσο διήρκεσε η έρευνά σας και πόσος χρόνος χρειάστηκε για την ολοκλήρωση του;

Η έρευνα η οποία προηγείται της συγγραφής ενός ιστορικού μυθιστορήματος είναι το δυσκολότερο κομμάτι όλης της προσπάθειας. Διότι ως έρευνα, δεν εννοώ μόνο την ευκολία με το αφερέγγυο Google, ούτε μόνο τις μελέτες σε αραχνιασμένες βιβλιοθήκες. Εννοώ και επιτόπια έρευνα, με παρατηρήσεις, με συζητήσεις, με μαρτυρίες, με γνώση του περιβάλλοντος χώρου και της περιρρέουσας ατμόσφαιρας για να υπάρχει κατά το δυνατόν μια πιστότερη αποτίμηση και περιγραφή του χώρου και των γεγονότων. Το επόμενο δύσκολο κομμάτι είναι το πλάσιμο των μυθιστορηματικών ηρώων, των κεντρικών πρωταγωνιστών. Είναι τρανή υπόθεση να διαθέτουν πνοή ζώσα, να μη δείχνουν ως καρικατούρες, ξύλινοι, χάρτινοι. Να προκαλούν το ενδιαφέρον, να θέλει και να επιδιώκει ο αναγνώστης να ζει μαζί τους, να τους νιώθει, να συμπάσχει. Όλα τούτα απαιτούν μελέτη και σχεδιασμό μακρόχρονο, ειδικά για τέτοια πολυπρόσωπα έργα. Κοντολογίς, για να απαντήσω στην ερώτησή σας, μου πήρε πάνω από δύο χρόνια συνεχούς μελέτης, έρευνας και, αμέσως μετά, συγγραφής. 

3. Πείτε μας λίγα λόγια για το βιβλίο και τους ήρωες του; 

Ειλικρινά πιστεύω πως στα μυθιστορήματα, οι ήρωες είναι το καυτό σημείο, αυτοί ορίζουν την πλοκή, οι δικές τους ζωές απασχολούν τους αναγνώστες, με αυτούς ταυτίζονται, νιώθουν και συμπάσχουν. Στο Ιστορικό μυθιστόρημα επιπροσθέτως, επειδή στηρίζεται σε πραγματικά γεγονότα, το στήσιμο των ηρώων γίνεται δυσκολότερο επειδή δεν μπορείς να γράφεις «ότι σου κατεβαίνει στο κεφάλι» κατά το κοινώς λεγόμενο. Ήταν αναγκαίο, λοιπόν, πριν βάλω την πρώτη λέξη του μυθιστορήματος στο χαρτί να μπω στην ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση κάθε τόπου και κάθε ανθρώπου που ζούσε στη σκλαβιά, κάθε ραγιά και κάθε ραγιάδισσας. Και, βεβαίως, στην ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση κάθε ανθρώπου που επαναστατεί γυρεύοντας τη λευτεριά του, έτοιμος να θυσιάσει την ίδια του τη ζωή γι’ αυτό. Και τη ζωή των αγαπημένων του που είναι ίσως ακόμη πιο δύσκολο. Επί παραδείγματι, ήταν εξαιρετικά δύσκολο να πλάσω τις Σουλιώτισσες ηρωίδες μου. Να αποδώσω συγγραφικά και με πιστότητα τον γενναίο, ιδιόρρυθμο, περήφανο και ανυπότακτο χαρακτήρα τους. Σκεφτείτε μόνο με πόση γενναιότητα χρειάζεται να αρματωθεί μία γυναίκα και να ριχτεί στο βάραθρο μαζί με το παιδί της για να μη γίνει σκλάβα. Για την εποχή μας νομίζω είναι αδιανόητο. 

4. Έχετε αναφερθεί σε παλαιότερη συνέντευξη πως υπάρχει ιστορική άγνοια. Πιστεύετε ότι τα ιστορικά γεγονότα που ξεδιπλώνονται μέσα από το βιβλίο σας, θα φέρουν τον ελληνικό λαό και κυρίως τη νέα γενιά, ένα βήμα πιο κοντά στην ιστορία μας. 

Από την κουτσή και ξύλινη εκπαίδευση που προσφέρουμε στις νέες γενιές βγάζουμε, δυστυχώς, ανιστόρητους πολίτες. Αυτή η διαπίστωση ήταν για εμένα ένα επιπλέον κίνητρο για να ασχοληθώ συγγραφικά με το Ιστορικό Μυθιστόρημα. Το οποίο διαθέτει ένα μεγάλο πλεονέκτημα σε σχέση με τα σχολικά εγχειρίδια ή τα ιστορικά δοκίμια που γίνονται πολλές φορές κουραστικά. Δεν σου αναφέρει ξερά γεγονότα, δεν σου κουνά το δάχτυλο, δεν σου διδάσκει. Η ιστορική γνώση που προσφέρει είναι βιωματική, την αφουγκράζεσαι, τη νιώθεις. Πέρα από την αναγνωστική απόλαυση και την αγωνία της πλοκής, βιώνεις την ιστορία και συμβιώνεις με τους ήρωες, τους παρακολουθείς εκ του σύνεγγυς, ταυτίζεσαι, παθιάζεσαι, αντιδράς, ζεις μαζί τους τα γεγονότα. Και σας ρωτώ. Πότε είναι ευκολότερο να κάνει κανείς κτήμα του κάτι; Όταν ακούσει γι’ αυτό ή όταν το ζήσει. 

5. Ποια θεωρείτε ότι είναι τα δυνατά σημεία του βιβλίου, που αναμένεται να κεντρίσουν την προσοχή του αναγνώστη; 

Αυτό δεν μπορώ να το απαντήσω εγώ, το απαντά ο κάθε αναγνώστης και η κάθε αναγνώστρια ξέχωρα, γιατί άλλα είναι τα σημεία που μιλάνε στον νου και την καρδιά του καθενός μας. Εάν έπρεπε όμως να ξεχωρίσω ένα σημείο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος στο «Άγιο Αίμα» τούτο θα ήταν το Ζάλογγο, που είναι ένα γεγονός υπέρτατης αυτοθυσίας. Το εκπληκτικό είναι πως κατά τη διάρκεια της Επανάστασης επαναλήφθηκε άλλες δύο τουλάχιστον φορές. Στον Αράπιτσα της Νάουσας και στον Ανάβατο της Χίου. Όλα τους διατράνωσαν τη φράση που έκλεινε μέσα του το μεγαλείο των Επαναστατημένων Ελλήνων: Λευτεριά ή θάνατος. 

6. Υπάρχουν επόμενα συγγραφικά σχέδια; 

Είναι πολύ νωρίς. Διακατέχομαι εξολοκλήρου ακόμη από «Επαναστατική» διάθεση και Εθνική συνείδηση. Από δέος και ευγνωμοσύνη.